Erik Jonk Films & series 6 apr 2022, 18:06

Leestijd: 4 minuten

Filmrecensie: met Waar is Anne Frank is tóch weer iets nieuws bedacht

Anne Frank staat veel in de publiciteit als het de laatste jaren om nieuwe producties voor bioscopen en streamingdiensten gaat. Nu is er wederom een film, animatie deze keer. Een bijzondere, kunnen we meteen wel stellen.

Er was onlangs natuurlijk ook nog die discussie over wie Anne Frank en haar familie in de Tweede Wereldoorlog nou toch heeft verraden. Het boek Het verraad van Anne Frank, dat over dit onderwerp ging, werd uiteindelijk uit de handel gehaald.

Nieuwe ‘Anne Frank’ Filmrecensie van de Week

Vanaf morgen draait Waar is Anne Frank – geschreven zonder vraagteken – in de Nederlandse bioscopen. Eerlijk gezegd kwam op de redactie de vraag ‘al weer een Anne Frank?’ voorbij. Wat kan er nu nog over dat vreselijke onderduiken in het Achterhuis in Amsterdam en het nog vreselijkere einde in een concentratiekamp worden verteld? Toch maar gekeken, want tja: Anne Frank. Metro werd verrast met tóch weer een nieuwe invalshoek. En daarom is Waar is Anne Frank Metro’s Filmrecensie van de Week. Moet dat Fantastic Beasts: The Secrets of Dumbledore, de grootste nieuwe film van deze week, niet zijn? We horen het je bijna vragen. Niets moet natuurlijk, maar niet getreurd: ook over Fantastic Beasts heeft Metro een mening paraat.

Anne Frank leeft voort in Amsterdam

Waar is Anne Frank komt uit een wat onverwachte hoek. De film is Frans, maar gemaakt door de Israeliër Ari Folman. Deze filmmaker wil met zijn animatie laten zien hoe Anne Frank voortleeft in Amsterdam. Hoe hij verleden en heden in één film samenbrengt, dat is nou net die verrassende invalshoek. Folman bedacht het namelijk om Kitty tot leven te wekken, het denkbeeldige meisje aan wie Anne haar woorden in het wereldberoemde dagboek toevertrouwde.

Hoe zij tot leven komt, is volstrekt abracadabra, maar wat maakt het uit. Er is in Waar is Anne Frank een mooi gegeven met die Kitty geregeld. Het gegeven dat zij zich met het dagboek in haar tas in het Amsterdam van 2022 kan begeven. En daar kun je als animatiemaker wat mee.

Verschillende vormen van het verhaal van Anne

Als je aan het onderwerp Anne Frank in de Tweede Wereldoorlog begint, moet je in deze tijd wel met iets komen. Ari Forman is dat met de tot leven gewekte Kitty dus gelukt. Dat was vorig jaar ook het geval met bioscoopfilm Mijn Beste Vriendin Anne Frank (nu op Netflix), die vanuit vriendin Hannah Goslar werd verteld. Metro sprak daarover met actrice Aiko Mila Beemsterboer. In 2020 lukte dat helemaal geweldig met Anne Franks Videodagboek. Voor de Nederlandse YouTube-serie werd bedacht dat Anne Frank een vlogster was, in plaats van schrijfster van een dagboek. Deze vorm, uitgebracht in meerdere talen, sprak jongeren vanuit de hele wereld aan.

Maar nu is daar dus Kitty. Waar is Anne Frank levert vanaf de eerste seconde prachtige beelden op. De vormgeving van de personages, daar kun je nog iets van vinden. Maar hoe Amsterdam en dan vooral de grachten en de grachtenpanden zijn getekend, zal elke filmkijker bekoren. De nazi’s zijn uitgevoerd met allemaal dezelfde wat lugubere, witte maskers. Ook een goede vondst.

Nieuwe uitdagingen Europa

Dat het zowel het heden als het verleden in deze animatieversie aan bod komen, werkt als een tierelier. Zo kun je het onderduiken in het Achterhuis laten zien, maar ook de lange rijen toeristen voor datzelfde Achterhuis anno 2022 (inclusief een zakkenroller).

„Mijn dagboek is mijn beste vriendin”, zegt Anne Frank. „Maar zij heeft ook mijn eigen sprankel, mijn glimlach, mijn wijsheid en natuurlijk mijn gevoel voor humor.” Typisch Anne. Die mysterieuze vriendin, Kitty dus, vraagt zich eenmaal ‘levend’ af waar Anne is, neemt het dagboek mee en gaat op onderzoek uit. Verbijsterd ontdekt zij dat Anne overal en nergens is. In dit Europa, dat worstelt met nieuwe uitdagingen, vindt Kitty een manier om de boodschap van Anne opnieuw betekenis te geven. Daarmee is de film hartverwarmend en confronterend tegelijk. Kitty spreekt namelijk ook de mensen van nu toe en vluchtelingen spelen daarbij een belangrijke rol. Nog maar eens: goed gevonden.

Al moeten we natuurlijk vooral niet vergeten dat Anne Frank en haar zus Margot twee van de anderhalf miljoen Joodse kinderen zijn die omkwamen tijdens de Holocaust. Dat verhaal moet ondanks alle nieuwe invalshoeken sowieso verteld blijven worden.

Beoordeling uit 5: 4. Noot: voor jonge kinderen is deze Anne Frank door de vernuftige sprongen in de tijd en volwassen teksten misschien wat ingewikkeld. Als blijft het verhaal van Anne natuurlijk tot de verbeelding spreken.

Metro’s filmrecensie van de week lees je elke woensdag rond 18.00 uur. Op donderdag verschijnen nieuwe titels altijd in de Nederlandse bioscopen (een enkele keer ook op woensdag, Fantastic Beasts). Verslaggever Erik Jonk kiest er wekelijks eentje uit.

Fantastic Beasts: The Secrets of Dumbledore: de magie is weer terug