Arno Gelder Entertainment 7 jun 2024, 18:19

Leestijd: 8 minuten

Jochem Myjer slaat met nieuwe show andere weg in: ‘Niet alleen de artiest meer, ik bén Jochem Myjer’

Lang moest zijn hondstrouwe aanhang wachten op een nieuwe voorstelling van Jochem Myjer (47). Die is er nu: Net alsof gaat 10 juni in première, zijn zevende show waarin de turbocabaretier verhaalt over de vier turbulente jaren die hij achter de rug heeft. „Mijn meest persoonlijke show”, vertelt hij aan Metro.

Op een zeker moment neemt Jochem Myjer tijdens zijn nieuwe voorstelling Net alsof ontspannen plaats op een bankje in het bos. Hij zit daar, we hebben het geklokt, welgeteld 17 minuten. Het is een gebeurtenis in de orde van de huilende Madonna, de wonderbaarlijke genezing en een heiligverklaring in één. Zitten en zwijgen, het zijn Myjers minst geliefde bezigheden.

Hij bereidt zichzelf een kopje thee, waarbij hij – uiteraard – kokend water over zijn hand giet, de mok tot ver over de rand volschenkt en een boeiend gevecht levert met een theezakje dat zich – ja hoor, dat heeft hij weer – van zijn draadje ontdoet. Gelukkig, zo lijkt het, is Jochem Myjer is nog geen spat veranderd.

‘Ik wil uitgedaagd worden’

Voor zijn zevende voorstelling vroeg Jochem Myjer verschillende collega’s om raad en daad. Hij wilde een nieuwe weg inslaan. Geen breuk met het verleden, wel een brug naar de toekomst. „Iedereen denkt altijd dat ik een routinier ben, een volleerd vakman. Maar ik wil nog steeds leren en uitgedaagd worden. Voor de scene op dat bankje waar ik met thee zit te klunzen, heb ik Karel de Rooij, de kleine helft van Mini & Maxi, om advies gevraagd. Dat intieme, stille spel wilde ik ook in mijn vingers krijgen.”

Het was wennen voor een komiek die het veelal van fysieke overactiviteit, van het komische Grote Gebaar in sprinttempo op het podium moet hebben, erkent hij. „Ik zei: Karel, mensen achterin de zaal zien daar toch helemaal niets van? Wacht nou maar af, zei hij. En inderdaad, het werkt, ik krijg de zaal muisstil. Dat is de magie van het theater.”

Zijn grote voorbeeld en artistiek ‘vader’ Paul van Vliet, vorig jaar overleden, wees hem er op dat een grap ook zittend kan worden verteld in plaats van rennend, duikelend, dansend en springend. En Brigitte Kaandorp observeerde dat ‘de verbindende cabaretier die Jochem Myjer is’ zo weinig interactie met zijn publiek heeft.

„Dat is voor mij een onontgonnen terrein, ze had gelijk. Ze nam me letterlijk als een pupil aan de hand en dwong me elke show telkens een paar keer te improviseren, iets nieuws te doen. Ze maakte er simpelweg een opdracht van. Doodeng vind ik het nog steeds, maar het lukt me.” Schaterend: „En als een grap niet aankomt, heb ik gelukkig altijd twee toeschouwers die wél lachen: mijn lichtman en geluidstechnicus.”

Scheiding en ongeluk ouders

Zijn nieuwe voorstelling noemt hij zijn ‘meest persoonlijke ooit.’ In Net alsof verhaalt op soms intieme wijze over de voorbije vier jaren die zijn bestaan op zijn kop zette. Hij scheidde, in goede harmonie, van zijn vrouw Marloes Nova,  de moeder van zijn kinderen Limoni (15) en Melle (14). Hij was met haar samen sinds 2006. Bovendien kregen zijn ouders, met wie hij een zeer warme band heeft, in 2022 een ernstig auto-ongeluk.

Jochem Myjer: „Ze werden frontaal geramd. De tegenligger kwam van een danceparty, z’n mik vol met pillen.” Hij toont een foto van een gruwelijk stilleven van verwrongen staal. „Ongelooflijk dat ze het hebben overleefd. Ze moesten uit het wrak worden gezaagd. Daarin zaten ze hand in hand, ze lieten elkaar niet los. In het ziekenhuis lagen ze naast elkaar – ook weer hand in hand. Zo’n ontroerend moment, ik heb echt tranen vergoten. Wat een liefde tussen die twee.

Mijn moeder brak haar rug op drie plaatsen, die heeft de halve Hubo aan schroeven in haar lijf. Ook mijn vader had talloze fracturen. Het was een heftige tijd voor mijn zussen en mij. We hadden ze zomaar kunnen verliezen. Wat er met die tegenligger is gebeurd? Mijn vader, zelf oud-rechter, pleitte voor een lage boete. ‘Anders krijgt zo’n jongen straks nooit een hypotheek.’ Typisch de oude Myjer.”

Nooit meer terug in het theater

De afgelopen jaren werden bovenal gedomineerd door Jochem Myjers eigen wankele gezondheid. De voorgeschiedenis: in 2011 werd hij 13 uur geopereerd aan een kwaadaardige tumor in het ruggenmerg. Hij zou, in fysieke maar ook mentale zin, die levensreddende ingreep, nooit helemaal te boven komen.

Bovendien meldden de doctoren, kon hij het uit zijn hoofd zetten ooit nog terug te keren in het theater. Daarvoor was niets minder dan een medisch wonder nodig. Jochem Myjer spotte met die definitieve diagnose, maar hij moest om verder te kunnen optreden diep gaan en zijn laatste reserves aanspreken. Nog altijd zitten er resten van de tumor in het delicate, uiterst moeilijk te opereren gebied.

„Natuurlijk speelt dat soms door mijn hoofd. Wat als het terugkomt? Tegelijk, zo kan ik niet leven. Het is nu bij het opstaan: pluk de dag! Maar lichamelijk heb ik een enorme jas uitgedaan. Het tempo waarin ik speelde en leefde moest drastisch omlaag. Ik moet nu opletten. Ik eet hartstikke gezond, ben gestopt met zuipen en doe yoga. Sportschool? Alsjeblieft niet. Je weet toch wat de Britse premier Winston Churchill zei toen hem werd gevraagd hoe hij het zo lang volhield? ‘Niet sporten’, bromde de oude baas.”

Tukkie voor de voorstelling

Tijdens zijn tournee behoren een mobiele potten- en pannenset (waarin uitsluitend gezond voedsel wordt bereid) en een matras tot de standaarduitrusting. „Ik doe altijd een tukkie voor de voorstelling”, zegt hij. „Vroeger dacht ik dat dat alleen aan oude lullen was voorbehouden, maar ik moet zó op m’n lichaam letten. Een virusje, griepje of verkoudheid en ik word weer compleet teruggeworpen. Ik speel nu twee keer per week – dat is het absolute maximum. Alles dat ik daarbuiten onderneem, kost me te veel kracht en moeite.

Ik ging dit seizoen naar een voorstelling van Youp. Daarna moest ik twee dagen bijkomen. Mijn sociale leven is rigoureus veranderd. Ik ben graag onder de mensen, onder familie en vrienden, maar ik moet dat zorgvuldig uitkienen. Ik betaal er een te hoge prijs voor.”

De serene scène op het bankje in zijn voorstelling is om die reden niet alleen een artistieke vernieuwing binnen het cabaretidioom van Myjer. Het is, legt hij uit, ook een bittere noodzaak. Toch weet hij die onvermijdelijkheid prachtig in zijn voorstelling in te bedden. En, voor de oprechte fans: hij blijkt gelukkig niet in staat zijn surplus aan energie en overactiviteit te onderdrukken.

Typische Myjer-ouverture

De openingsscène van Net alsof is zo’n typische Myjer-ouverture. Het decor van een reusachtige boom wordt muzikaal omlijst met de lieflijke barokklanken van Vioolconcert van Johann Sebastian Bach totdat… (vanzelfsprekend verklappen we niets.)

Ook heel mooi: zijn dialogen met de hengelaars die dagelijks aan de slootkant tegenover hem zitten te vissen en, zoals dat met oude mannen gaat, geregeld achteloos volkswijsheden debiteren. Op die momenten weet de komiek met zijn typische observaties het alledaagse te vergroten tot een heerlijk volks blijspel.   

Oprecht Jochem Myjer

Persoonlijk is zijn voorstelling zonder meer. Hij oogt rijper en rustiger als hij een ontroerend liedje over zijn scheiding zingt. Waar vals pathos op de loer ligt, komt het voelbaar recht uit het hart. „Ik was”, zegt hij na de voorstelling, „op het podium uitsluitend de artiest, de entertainer en komiek Jochem Myjer. Nu bén ik oprecht Jochem Myjer. Dat is een fijn gevoel. Ook wanneer je ziet dat het publiek het oppikt.”

Dat merkten ook zijn kinderen, die hem voor het eerst in vier jaar weer zagen optreden. „Het liedje over de scheiding met hún moeder tenslotte, greep hen enorm aan. Met z’n drieën hebben we na afloop gehuild. Een heel bijzonder moment.”

Kritisch, zegt hij, zijn Limoni en Melle ook. „Ze hebben de puberleeftijd en schamen zich soms voor hun vader. ‘Blijf jij maar even in de auto zitten, pap’. Dat werk. En ze vinden papa’s werk inmiddels een beetje kinderachtig. Terwijl ik mijn shows altijd voor volwassenen schrijf.”

Trouw publiek

Zijn publiek is hem door dik en dun trouw gebleven. Zeker, hij was lijfelijk vier jaar afwezig in de vaderlandse schouwburgen en theaters. Maar echt weg is hij in deze tijd van social media nooit geweest. Zijn shows zijn op Netflix te zien – de klassieke sketch van ‘De Bonaire-meneer’ op een vliegveld in tropisch Nederland waarbij een bedaagde werknemer alle functies vervult – van piloot tot douanier – is online door bijna zeven miljoen mensen bekeken.

Bovendien zullen automobilisten ongetwijfeld de vrachtwagen hebben gezien, waarin zijn decor en de technische apparatuur worden vervoerd. De witte truck is beschilderd met een arsenaal aan verkeerde spellingen van zijn achternaam. Myjer blijft een pestkop.            

Fans van het eerste uur hun kinderen nu mee naar zijn shows. Het beste bewijs dat Myjers tijdloze humor en clownerie generatie overstijgend is. Ook zijn uiterst succesvolle kinderboekenreeks De Gorgels lokken kinderen en hun (groot)ouders naar het theater.

„Die kinderen willen nu weleens zien wie die meneer is, hè? Ik zie heel vaak tienjarigen in de zaal met een knuffel van De Gorgels.” Een nieuwe Gorgels komt er na drie boeken niet, weet hij zeker. „Maar ik ben wel weer bezig met een kinderboek. En dat wordt iets heel anders. Zoals er nu ook een nieuwe Jochem Myjer is opgestaan. En mij bevalt mij goed.”

Wilfred Genee wil geen kabbelend Vandaag Inside: ‘Ik moet opnaaien, anders werkt het niet’

Youp van ‘t Hek stopt na morgen, maar begint een nieuw leven: ‘Voor je doodgaat moet je een beetje leven hè?

Reacties