Ongelijkheid heerst in de spreekkamer: Lisa kreeg pas na 9 jaar een diagnose
Schrijnend: vrouwen lopen veel vaker de spreekkamer van de arts zonder diagnose uit. De geneeskunde is zowel ontwikkeld dóór mannen als vóór mannen, waardoor vrouwen regelmatig medisch aan het kortste eind trekken. Wat kunnen we daaraan doen? Dat was vandaag voer voor discussie in de podcast Pointer Talk. Ze praten met Lisa, die maar liefst negen jaar moest wachten op een diagnose.
In Pointer Talk duiken Esmee Dirks en Benjamin de Bruijn elke week in een slepend dossier.
Pointer Talk over ongelijkheid in de geneeskunde
Dirks en De Bruijn praten eerst met verslaggever Robbert ter Weijden. Hij verdiepte zich in het onderwerp, omdat hij zich er naar eigen zeggen enorm over verbaast. „Al eeuwenlang onderzoeken we eigenlijk alleen maar de man. De wetenschap die we nu hebben, is gestoeld op oude wetenschap en dat is allemaal gebeurd op mannen. De medische kennis die we nu hebben is dus gestoeld op het mannelijk lichaam. En dat is natuurlijk idioot.”
Hoewel er tegenwoordig meer vrouwen aan onderzoeken meedoen, is dat steeds niet hoe het ‘hoort’ te zijn. „Het aandeel vrouwen bij dat soort onderzoeken is nog steeds klein, kleiner dan het aandeel mannen. Heel vaak wordt het argument gebruikt dat vrouwen hormoonschommelingen hebben en dat ze niet weten of dat de onderzoeksresultaten beïnvloedt. Laten we wel wezen: ook mannen hebben hormoonhuishoudingen en ook die kunnen resultaten beïnvloeden. Maar daar wordt dan niet bij stilgestaan.”
Lisa liep negen jaar lang rond met chronische pijn
Volgens Van der Weijden is 80 procent van de mensen die rondlopen met iets waar (nog) geen verklaring voor is, vrouw. Lisa was jarenlang een van die vrouwen. „De pijn begon negen jaar geleden”, vertelt ze in de podcast. „Toen was het vooral rond mijn eisprong en menstruatie. Sinds een jaar of vijf, zes geleden is het echt continu.”
Artsen konden haar niet verder helpen. Ze ging regelmatig langs bij de huisarts, is een paar keer doorverwezen naar gynaecoloog en belandde een aantal keer op de spoedeisende hulp. Ze heeft zelfs een keer drie keer in één week bij de huisarts op de stoep gestaan. „Iedere keer krijg je dezelfde vragen. Kun je zwanger zijn? Heb je een seksueel overdraagbare aandoening? Hoe zit het met je darmen? Heb je een blaasontsteking? Ik voelde me niet serieus genomen.”
Steeds kreeg ze te horen dat ze een soa- of zwangerschapstest moest doen en een paracetamol moest nemen. Maar na negen jaar krijgt ze dan toch een diagnose: endometriose, iets wat 1 op de 10 vrouwen hebben. Lisa heeft er op dit moment weinig last van, omdat ze zwanger is. „Endometriose groeit per cyclus en omdat je door je zwangerschap geen cyclus meer doormaakt, kan het niet verder uitbreiden en wordt het ook niet geprikkeld.” Nu pas heeft ze echt door hoeveel impact de chronische pijn op haar leven had. „Je merkt nu pas meer hoeveel energie je hebt en dat je niet continu denkt aan de pijn.”
Er zijn volgens Lisa bepaalde oplossingen die verlichting kunnen bieden voor endometriose. „Er zijn kunstmatige opties. Toen ik de officiële diagnose kreeg, kon ik kiezen voor een kunstmatige overgang. Alleen is er nog heel weinig onderzoek gedaan naar de gevolgen op lange termijn.”
Om situaties als de hare in de toekomst te vermijden, zou de huisarts volgens Lisa meer aandacht moeten besteden voor de menstruatie. „Waar zit je in je cyclus? Op wat voor pijn zit je als je menstrueert?” Zelfs had ze nooit die koppeling gemaakt. „Mijn menstruatie was altijd al pijnlijk. Daar praat je niet over. Ik heb daar nooit met mijn moeder, vriendinnen of zusjes over gesproken. Hoe pijnlijk normaal is en wanneer het niet meer normaal is.”