Non-binaire Femke Hurkmans doet verhaal in radioprogramma: ‘Werd met de dood bedreigd door mijn buurman’
Femke Hurkmans is non-binair en medeoprichter van TranScreen Filmfestival in Amsterdam. Het Amsterdamse festival, dat vandaag de deuren opent, draait om genderdiversiteit. Hurkmans weet als geen ander hoe belangrijk de acceptatie hiervan is, want die ondervindt zelf ook veel weerstand en agressie.
Hurkmans was te gast bij het programma NOS Met het Oog op Morgen naar aanleiding van diens opiniestuk in NRC.
Femke Hurkmans: ‘Mensen vinden het stom en belachelijk’
„Ik wist altijd wel dat ik me niet man of vrouw voelde, alleen had dat geen naam”, vertelt Hurkmans. „Als mensen vroegen hoe ik me identificeerde, zei ik: niet.” Hurkmans vertelt dat de acceptatie van non-binaire mensen er juist op achteruit is gegaan, in plaats van andersom. „Vroeger als we het over dit onderwerp hadden en ik zei dat me geen man of vrouw voelde, dan zeiden mensen gewoon ‘oké’. Nu het hokje non-binair er is, vond ik dat eerst gemakkelijk, want ik hoefde het niet meer uit te leggen. Maar ik merk dat mensen heel anders reageren. Ze vinden het stom en belachelijk en vinden dat ik moet kiezen. Dat hoorde ik vroeger eigenlijk nooit, toen dat hokje er nog niet was.”
Hurkmans vertelt voorheen meer gepleit te hebben voor meer zichtbaarheid, want „onbekend maakt onbemind”, maar dat het ‘eng’ is geworden. „Toen ik in mijn huis ging wonen had ik heel enthousiast vlaggen en ook posters van ons festival op het raam. Dat heb ik nu niet meer. Ik vind dat eigenlijk heel erg. Ik werd met de dood bedreigd door mijn buurman. Dat was echt transfobie. Hij zei tegen vrienden: jullie zullen nooit de vrouwen worden die jullie willen zijn. ”
Volgens de medeorganisator van het filmfestival is de polarisatie groter geworden. „Ik hoor het van veel mensen om mij heen. Veel mensen kwamen er eerst trots voor uit dat ze trans of non-binair zijn, maar zij gaan steeds vaker terug in de kast. Ze gaan incognito door het leven en zeggen liever niets uit angst voor backlash.”
‘Film geeft je gevoel dat je iemand leert kennen’
Hurkmans hoopt dat het filmfestival het begrip kweekt. „Als mensen niet mij persoonlijk kennen, maar wel een film zien, dan begrijpen ze achtergronden misschien beter. Film geeft je het gevoel dat je iemand een beetje hebt leren kennen. Ik denk dat mensen dan toch anders oordelen.” Diens buurman zal waarschijnlijk niet gaan. „Ik ben bang dat hij niet komt. Misschien zou het voor mijn buurman niet gelden, maar als de tendens in de maatschappij verandert, dan zou het voor onze levens veel kunnen doen.”
Door de groeiende weerstand is Hurkmans niet meer zo open als voorheen over wie die is. „Heel vaak doe ik net alsof ik cisgender heteroseksueel ben. Als mensen dingen vragen, zeg ik niks. Ik hang geen vlaggen meer op, terwijl ik er wel altijd heel blij van word als ik door een straat loop met regenboog-, non-binaire of transvlaggen. Ik durf het niet meer. Ik durf ook geen X in mijn paspoort te nemen, omdat je jezelf dan altijd ‘out’. Ik vind het laf van mezelf, maar ik vind het fijn dat ik af en toe incognito over straat kan. Daardoor kan ik me veilig voelen.”
Toch vertelt Hurkmans er nu publiekelijk over. Hoe komt dat? „Ik heb de mogelijkheid om me uit te spreken en ik vind dus dat ik dat moet doen. Ik vind ook echt dat we moeten veranderen dat mensen zo bang zijn voor ons. Ik snap het ook echt niet. Daarom denk ik ook: praat gewoon met me en leer me kennen.”