Arno Gelder Entertainment 19 apr 2023, 09:04

Leestijd: 10 minuten

Barry Hay over 50 jaar Radar Love en een pikante hoes: ‘Ik plakte zelf de diamantjes op haar tepeltjes’

Radar Love van Golden Earring, voor eeuwig in het marmer van de rockhistorie gebeiteld, klinkt dit jaar een halve eeuw door de ether. Het iconische nummer heeft een eigen website en krijgt in augustus ook een heuse biografie – Radar Love, de ultimate driving song. Metro sprak met zanger Barry Hay die, samen met gitarist George Kooymans, die geestelijk vader is van de internationale hit, die 50 jaar later nog onverminderd populair is.

Het waren de dagen van drank, drugs en dames – de drie pijlers van de rock ‘n’ roll waarvan Barry Hay destijds bepaald niet vies was. We schrijven 1973, het jaar van de energiecrisis en de autoloze zondag, de opening van Nederlands eerste naaktstrand, de stranding van zeezender Radio Veronica voor de kust van Scheveningen en het geboortejaar van Yvon Jaspers en Frans Bauer.

De zanger van Golden Earring, toen 24 jaar jong, kreeg de laatste dagen van december 1972 de tekst voor een liedje van gitarist George Kooymans maar niet op papier. Volgens Barry Hay zelf was dat vooral te wijten aan eerder genoemde verleidingen die hij zich, zoals gezegd, altijd goed liet smaken. Hay: „Ik woonde aan het Noordeinde in Den Haag. In een echt doorgangshuis waar het dagelijks de zoete inval was. Jan en Alleman kwam er indrinken en maakte zich op voor de traditionele stapavond tot in de vroege uren. Ik schreeuwde op een gegeven moment tegen het hele zootje: ‘En nu allemaal opgedonderd! Ik moet die tekst af krijgen’.”

Van badkuip naar de auto

Het werd zijn twintigste poging, maar dit keer een succesrijke. In drie uur tijd (‘Ik had er natuurlijk geweldig de pest in dat ik niet mee kon naar de kroeg’) stond Radar Love op papier. „De demo van George”, vertelt hij 50 jaar later, „was aanvankelijk een echt liedje. Een vloeiende melodie zonder het intro en middenstuk die zo typerend voor Radar Love zijn. Tijdens studiosessies kreeg de song met inbreng van ons alle vier haar uiteindelijke vorm. Rinus Gerritsen bijvoorbeeld was verantwoordelijk voor het begin. Ik wilde er een echt mannelijke tekst van maken. Mijn aanvankelijke eerste regel luidde: ‘I’m sitting in a bathtub…’ Nou, dat klonk bij nadere beschouwing niet erg masculien hè? Dus werd het: ‘I’ve been driving all night, my hands wet on the wheel’.”

De titel van de rocksong deed hij op de weg van Loosdrecht naar Hilversum op. Daar passeerde hij een fabrieksgebouw waarop een beeld met vleugeltjes stond. Een mooi symbool, vond de zanger, voor de telepathische liefde die de hoofdpersoon en zijn geliefde-op-afstand voor elkaar koesteren: ‘We’ve got a thing that’s called Radar Love…’ Hay: „Ik was altijd geïnteresseerd in Extra sensory perception, buitenzintuiglijke waarneming. Het zogeheten zesde zintuig en thema van Radar Love.”

Barry Hay: ‘Mensen vonden het geen nummer voor de internationale markt’

Zonder wijsheid achteraf – de groep wist dat het met de compositie een ijzersterk nummer in handen had, herinnert Hay zich. „We wilden als band verder kijken dan Nederland. Dit nummer had potentie voor de Engelstalige markt, vonden we. Strakke en stoere rock met veel vaart en passie.” In eigen land deelde niet iedereen die opvatting. Felix Meurders, radio-dj en criticus voor Muziekkrant OOR, vond de song tamelijk pretentieus en gaf geen cent voor de internationale ambities van de Earring. Het doet in de verte denken aan de kolossale blunder van Decca Records dat in 1962 de toen onbekende Beatles afwees. Saillant detail: bassist Rinus Gerritsen heeft tot op de dag van vandaag de ingelijste recensie van Meurders hangen naast het vele edelmetaal dat de Earring met Radar Love overal ter wereld verwierf.

Radar Love werd de gehoopte mondiale zegetocht van de Haagse formatie. In Nederland en Spanje op één, in Groot-Brittannië en West-Duitsland noteringen in de top 10 en meer dan succesvol in de Verenigde Staten (13), Australië (10) en Canada (12). De hit uit Holland belandde op het album Moontan (1973) en ook die plaat kent haar eigen verhaal. Barry Hay, die drie jaar kunstacademie had gevolgd, was verantwoordelijk voor de pikante hoes, waarop een wulpse, exotische en bovenal uiterst schaars geklede vrouw poseert, het Australische model Jilly Johnson. De vrouwelijke fans van de Earring kwamen evenzeer aan hun trekken: de binnenhoes toont de geheel naakte en gespierde achterkant van Hay zelf, inclusief diens stevige doch strakke bilpartij.

Vlot uit de kleren

De zanger: „Ik heb zelf de diamantjes op haar tepeltjes geplakt en haar poesje afgedekt. Mag je dat tegenwoordig eigenlijk nog allemaal zeggen? Nou ja, het was toen hè? Zeker in Amerika mochten haar edele delen natuurlijk niet zichtbaar zijn. Het meisje, echt een leuk en lief poppetje, was door fotograaf Ronnie Hertz uit Londen ingevlogen. Ze had, meen ik, net geposeerd voor een reclame voor wasmachines en bleek niet op de hoogte te zijn dat ze min of meer naakt moest poseren. Dat was even een probleem, ja.

„Gelukkig was Ronnie erg overtuigend. Die kon met zijn overredingskracht iemand achterwaarts naar Tokio laten fietsen. Toen hij blufte dat het fotowerk was bestemd voor een wereldberoemde rockband, ging ze ineens heel vlot uit de kleren. Arm kind. Want ze moest een dikke 20 kilo ijzerwerk op haar schouders torsen waaraan allerlei veren en pluimen waren bevestigd. Loodzwaar.”

Complimenten van The Who

Moontan en Radar Love als aanjager van het album openden deuren aan de andere kant van de Atlantische Oceaan. Die waren in 1969 al op een kier gezet, toen Golden Earring als eerste Nederlandse popgroep haar eerste Amerikaanse tournee begon. De terugkeer vier jaar later was bepaald indrukwekkend. De groep reisde door de States met giganten als The Who, Pink Floyd, Led Zeppelin, Santana, Eric Clapton, Kiss en Aerosmith. De Earring oogstte geestdrift alom. Vakgenoten waren onder de indruk van het repertoire en de muzikale hechtheid van de groep alsmede de individuele klasse van de vier muzikanten.

Roger Daltrey, leadzanger van The Who vond de groep veel te goed om in het voorprogramma te staan. ‘What the fuck are this band doing supporting us?!’, prees Who-zanger Roger Daltrey de Nederlanders. Niet voor niets klopt diezelfde The Who vijf jaar later aan bij Cesar Zuiderwijk. Of hij de plaats van de overleden drummer Keith Moon wilde innemen? Zuiderwijk bedankte. Al eerder bleef Rinus Gerritsen de band trouw nadat het management van gitaartovenaar Jimi Hendrix informeerde naar diens beschikbaarheid voor Hendrix’ band The Experience. De Earring bleef bovenal gehecht aan Nederland, in het bijzonder de toenmalige thuisbasis Den Haag. „We kunnen niet zonder de bitterballetjes van De Posthoorn aan het Korte Voorhout in de stad”, vatte Hay ooit de collectieve weemoed kernachtig samen.

Van James Last tot REM en U2

Terug naar het vlaggenschip Radar Love. Het iconische nummer is inmiddels 800 (!) keer gecoverd of live gespeeld door uiteenlopende bands en artiesten als REM, Def Leppard, James Last, Metallica, Bryan Adams en U2. Bovendien is het in de VS meer dan eens tot ‘Best driving song’ uitgeroepen, onder meer door lezers van The Washington Post en USA Today. De ‘Ideal song for speeding down the open road with the radio at full blast’, zoals de muziek-database AllMusic Radar Love treffend aanbeveelt.

Een nummer ook dat een eigen website heeft, radar-love.net, waarop tot in detail de grote en kleine wetenswaardigheden rond Radar Love worden bijgehouden. Bijvoorbeeld dat de single de nummer één was van minister-president Mark Rutte in de Top 2000 in 2016. Dat Toys ‘R’ Us blauwe en gele Ford Mustang speelgoedauto’s op de markt bracht waarin Radar Love als muziekje klonk. En dat Earring-poppetjes in Madurodam in 2009 Radar Love uit de speakertjes lieten schallen. En, treurig genoeg, dat de authentieke handgeschreven song in 1974 in de VS werd gestolen toen Barry Hay een koffertje bij de ingang van een hotel in Boston onbeheerd achterliet.

Altijd een mooi verhaal: Barry Hay verwerkte in de tekst de zinsnede The radio’s playing some forgotten song/Brenda Lee’s coming on strong, een verborgen ode aan zijn moeder. Zij was een groot fan van de Amerikaanse (country)zangeres, die in de jaren vijftig en zestig hits scoorde met Rockin’ around the Christmas tree, I’m sorry en All alone am I. Hay ontmoette tot zijn grote vreugde de zangeres in 2017 in Nashville.

Mokerslag voor fans van Golden Earring

Op 16 november 2019 klonk Radar Love voor de laatste keer live en gelukkig op eigen bodem in de Rotterdamse Ahoy. In 2021 wordt namelijk bekend dat gitarist en componist George Kooymans aan de progressieve zenuwziekte ALS lijdt. Dat jaar wordt op 11 maart om 17.15 uur op alle radiozenders Radar Love gedraaid, ter gelegenheid van de 73ste verjaardag van Kooymans. En vanzelfsprekend om stil te staan bij de rampspoed die deze Earring van het eerste uur treft. Golden Earring wordt meteen ontbonden: een voor allen, allen voor een, zoals het altijd bij de onverslijtbare band was. Voor de fans in Nederland, maar ook ver daarbuiten, komt de ziekte van Kooymans en het einde van de Earring als een mokerslag aan.

Barry Hay: „Dat het juist George moet overkomen is vreselijk. Ik wist dat hij met artrose-achtige klachten in zijn vingers kampte, maar hij was altijd de bikkel van de band. George ging altijd door, hij is ijzersterk. Gelukkig zien we elkaar nog geregeld. Dan drinken we met z’n vieren een wijntje en is het als vanouds. Maar om er zó als groep een punt achter te moeten zetten is onverteerbaar. Golden Earring had onder moeten gaan zoals die zeppelin destijds, de Bismarck. Met veel vuur, kabaal, licht. In één grote ontploffing.”

Is er voor Barry Hay, 74 inmiddels, nog een bestaan na Golden Earring? De zanger grinnikt. „Ik heb m’n grootste uitspattingen inmiddels wel gehad hè? En de ouder wordende rockster heeft soms ook iets treurigs. Als ik de Stones zie… bij Mick Jagger denk ik altijd: ‘Waarom ga je in hemelsnaam nog door? Ben je dan zo gedreven?’ Maar goed, het zijn de weinig laatste overgebleven echte rockers. De rest zit inmiddels naar de poppenkastvoorstelling Jan Klaasen en Katrijn te kijken in de koffiekamer van het verpleeghuis.”

Barry Hay als opa: een lieve brombeer

„Ik houd m’n conditie op peil in de sportschool op Curaçao. Vier keer per week train ik daar met mijn personal trainer Paco die me flink onderhanden neemt. Ik merk, nu ik niet meer in de tredmolen van geregelde optredens zit, dat het aanpoten is als ik weer eens op een podium sta. Na de laatste Vrienden van Amstel was ik buiten adem. Momenteel doe ik vooral dingen die in zelf leuk vind. Voor VPRO televisie ga ik een muziekaflevering presenteren à la Jools Holland bij de BBC. Ik mag zelf enkele nationale muziekacts uitnodigen.”

Bovendien, vertelt de zanger, kent ook het grootvaderschap zekere verantwoordelijkheden. Barry Hay, getrouwd met kunstenares Sandra Bastiaan en vader van Isabella (32) en Gina (22), is nu trotse opa van de 1-jarige Lotus, dochter van Isabella en Spike van Zoest, gitarist van de band Di-rect. „Ik ben dol op die kleine. Zo’n vrolijk kind. Wat voor opa ik ben? Poeh… laten we zeggen een beetje grumpy old man. Een brombeer. Maar wel een lieve.”

Waylon geniet van Nederlandstalig na roerige tijden: ‘Bij negativiteit volgt van een andere kant ook veel liefde’