Les Misérables 2.0 is net een 3D-film met weer een uitstekende Jean Valjean
Dé musical-klassieker Les Misérables is terug in Nederland, en hoe. Na een meer dan geslaagde première, gistermiddag in Amsterdam, kan de misschien wel beroemdste musicaltitel beginnen aan een zegetocht door Nederland (en tijdelijk ook door België).
Gezien: Les Misérables. Genre: musicaldrama. Waar: Koninklijk Theater Carré. Producent: De Graaf & Cornelissen. Met onder meer: Milan van Waardenburg, Freek Bartels, Ellen Pieters en Vajèn van den Bosch.
Les Misérables grootste reizende productie in ons land
Het was vorig jaar april toen een persconferentie in Carré werd belegd, zonder de pers vooraf te melden waarover die ging. Ruud de Graaf en Hans Cornelissen vonden hun nieuws belangrijk genoeg om het op die manier te doen. Misschien was dat wat overdreven, maar heel gek ook weer niet. Het bleek toch de aankondiging van de derde Les Misérables in Nederland en da’s natuurlijk niet zomaar een titel. De producent zou er gelijk maar de grootste reizende musical (qua decor, qua aantal cast- en orkestleden) door ons land ooit van maken. Dat is op z’n minst bijzonder en stoer te noemen. Het nieuws bleek niet tegen dovemansoren gezegd, want onlangs werd het 125 duizendste kaartje al verkocht. Elf maanden na de geheime persconferentie was de première dan eindelijk daar.
Les Misérables 2.0 is helemaal 2023
De première van Les Misérables was er eentje zoals een grote musicalpremière hoort te zijn. Carré in Amsterdam dus. Met een indrukwekkende rode loper waarover half bekend Nederland paradeerde. Met drukte op de gracht van pers, publiek en nieuwsgierige voorbijgangers (en klagende fietsers die werden opgehouden). Iedereen was benieuwd, want Les Misérables 2.0 zou worden voorgeschoteld. Een nieuwe versie, zonder de beroemde draaischijf op de bühne die er sinds 1985 altijd was geweest. Een nieuwe versie ook dit tot nu toe alleen op West End in Londen was te zien. En een versie met een decor dat helemaal bij 2023 past. Er is namelijk zoveel meer mogelijk dan in de beginjaren van ‘Les Mis’ het geval was. Dat bleek in Carré ook wel. Het is nogal indrukwekkend wat je aan verschillende Franse settings krijgt voorgeschoteld. Wie nog gaat kijken snapt gelijk waarom deze 2.0-versie alleen in de grootste theaters van ons land kan worden opgevoerd.
De miserabelen pikken het niet langer
Helemaal 2023 dus deze Les Misérables. Al blijven we het verhaal van de revolutie in het Frankrijk uit de negentiende eeuw zien met een tijdspanne van ruim dertig jaar. Het was een tijd vol misstanden waarin de rijken zich vooral verrijkten. Fabrieksarbeiders hadden het slecht, de straten werden overspoeld met prostituees. Kortom, ‘de miserabelen’ werden onderdrukt. Zij pikten dat niet langer en dat mondde uit in grote protesten. Natuurlijk: met de barricaden die onder leiding van studenten in Parijs in de straten werden gebouwd. Dit alles natuurlijk met vertalingen van de bekende songs als I Dreamed a Dream, Master of the House, On My Own en One Day More.
Dat verhaal wordt verteld vanuit Jean Valjean (de 29-jarige Milan van Waardeburg die vooral in Duitsland speelde en in Nederland in Anastasia te zien was). Als jongen wordt hij veroordeeld tot een gevangenisstraf en dwangarbeid voor het stelen van een brood, een straf die negentien jaar zou duren. Valjean komt voorwaardelijk vrij, maar neemt een nieuwe identiteit aan om te strijden voor meer vrijheid voor al die mensen die zo’n miserabel leven leiden. Zijn hele leven wordt hij achtervolgd door politie-inspecteur Javert (Freek Bartels, die in 2008-2009 in een andere rol in Les Misérables als musicalacteur debuteerde). Verder zien we een alleenstaande moeder, Fantine (Channah Hewitt), die in de prostitutie terechtkomt en vroeg overlijdt. Haar dochter Cosette (Sem Gerritsma) die wordt verwaarloosd door het onbetrouwbare herbergiers-echtpaar Thénardier (Yannick Plugers en Ellen Pieters) en hun wel verwende dochter Éponine (Vajèn van den Bosch). En de studentenleiders van Parijs natuurlijk.
Nieuwe generatie
Gesneden koek natuurlijk, dat welbekende verhaal dat Victor Hugo (ook bekend van De Klokkenluider van de Notre Dame) in 1862 als boek van niet minder dan 1366 pagina’s uitbracht. Maar dat is allerminst erg. De eerste Les Misérables was namelijk in 1991-1992 in Scheveningen te zien, de tweede keer in 2008-2009 in Rotterdam (beide keren tijdelijk ook in Carré Amsterdam). Daarmee is er telkens een nieuwe generatie die het beroemde verhaal nog niet eerder als musical zag, al kent de huidige jongere generatie het misschien wel als serie of film.
De mensen die nu met Les Misérables kennismaken worden niet teleurgesteld, allesbehalve zelfs. De 2.0-versie is een soort 3D-film geworden. Een live gespeelde film waarin Milan van Waardenburg na Henk Poort en René van Kooten de derde uitstekende Nederlandse Jean Valjean is. Leuk: Van Kooten is deze keer de vaste vervanger van Van Waardenburg en zal weer minimaal één keer per week zijn droomrol van toen herhalen (Metro sprak hem tijdens de repetities). Wat een strot heeft deze vent. De bekendere gezichten Vajèn van den Bosch en Ellen Pieters zijn uitstekend op dreef en dat geldt al helemaal voor Freek Bartels. De leeft zich heerlijk uit als hufter van het stuk. Maar, dat valt te prijzen, De Graaf & Cornelissen heeft ook een heel blik onbekendere talenten open getrokken. De eerder genoemde Channah Hewitt en Sem Gerritsma, maar ook Michael Muyderman (Marius) en Mark Roy Luykx (Enjolras).
Tournee van bijna tien maanden
En zo kan die zegetocht voor Les Misérables vanuit Carré binnenkort beginnen. Tot medio december trekken de vijftien trailers naar Rotterdam, Maastricht, Apeldoorn, Groningen, Den Haag, Breda, wederom Carré (zomer), Eindhoven, Antwerpen, Heerlen en Gent (hier vind je meer informatie). Het zal een mooi jaar worden voor cast en publiek. En dan te bedenken dat een eerste versie in Frankrijk in 1980 flopte. Na 107 voorstellingen dacht men ‘bekijk het maar’ en de stekker werd eruit getrokken. Het was producent Cameron Mackintosh die toevallig met deze musical in aanraking kwam. Hij maakte het tot dat wat het nu is (hij was ook bij deze 2.0-versie en de show die nu door Nederland trekt betrokken): een musical die overal ter wereld wordt gespeeld en nooit verveelt.
Beoordeling uit 5: 4,5
Gezien het niveau en het succes dat deze Les Misérables ongetwijfeld gaat hebben, had het best een maximale 5 kunnen zijn. Maar het blijft een herhaling van succesvolle zetten. Knap, maar het scheelt toch dat halfje.
Niet-commerciële Jan Slagter: ‘De Verraders hoort bij drie beste Nederlandse tv-formats ever’