Pierre Oitmann Entertainment 10 mei 2022, 17:12

Leestijd: 6 minuten

Gaat het Eurovisie Songfestival in 2023 naar Oekraïne?

Als we de wedkantoren mogen geloven, wordt het liedje Stefania van de Oekraïense groep Kalush Orchestra dit jaar de grote winnaar van het Eurovisie Songfestival. Mocht dat inderdaad het geval zijn, waar wordt het liedjesfestijn volgend jaar dan gehouden?

De bookmakers zitten er zelden naast wat de winst op het Eurovisie Songfestival betreft en nooit eerder werd er zoveel op een land ingezet als dit jaar. Volgens de wedkantoren heeft Oekraïne 49 procent kans om het liedjesconcour te winnen — een ongekend hoog aantal. Italië, dat voor de tweede keer zanger Mahmood afvaardigt, heeft volgens de bookmakers dertien procent kans om te winnen en de Britse Sam Ryder negen procent. Metro sprak Sam Ryder onlangs, dat interview lees je hier.

De lifestylezender OUTtv kende maandag de OUT Music Award uit aan Kalush Orchestra, gebaseerd op een peiling binnen de Europese LHBTQ+-gemeenschap. Deze community voorspelde in de voorgaande jaren al de winst van Duncan Laurence, Netta, Måns Zelmerlöw, Emmelie de Forest, Loreen en Lena. „Terwijl frontman Oleh Psiuk het lied over zijn moeder schreef, kreeg het nummer al snel een geheel nieuwe betekenis toen de oorlog enkele maanden later in Oekraïne uitbrak”, stelt Jens Geerts van OUTtv. „Veel mensen interpreteren het lied daarom als het ‘moederland Oekraïne’.”

Wat als Oekraïne het Songfestival wint?

De grote vraag is echter: wat gebeurt er als Oekraïne inderdaad het Eurovisie Songfestival wint? „Op dit moment zou ik mijn geld er niet op inzetten dat Oekraïne in 2023 het gastland wordt als ze het Songfestival winnen”, zegt de Britse songfestivalkenner William Lee Adams, tevens oprichter van Wiwibloggs, de meest bezochte songfestivalfansite ter wereld.

Hij vindt dat het een ‘krachtig statement’ zou zijn als de muziekcompetitie volgend jaar wél in Kiev plaatsvindt. „Oekraïners hebben heel duidelijk gemaakt dat ze het Songfestival in 2023 willen organiseren in een vreedzaam Oekraïne, als een symbool van vernieuwing en wederopleving. Je moet wel praktische overwegingen maken. We weten niet welke koers de oorlog zal nemen, we weten niet of er vrede zal zijn in 2023 en als er wel vrede is, weten we niet of er geld zal zijn om een show op te zetten. Je zou kunnen stellen dat het hosten van het Songfestival een zaak van nationaal belang is voor Oekraïne in de nasleep van de brutaliteit en tragedie die we hebben gezien. Zo kun je de financiering ervan rechtvaardigen.”

Terechtwijzing van Poetin

Want ja, er is meer voor nodig dan enkel een leegstaand zaaltje en een paar led-lampjes om een evenement als het Eurovisie Songfestival neer te zetten. Het laatste Songfestival, dat gehouden werd in Rotterdam, kostte 50 miljoen euro, waarvan gemeente Rotterdam bijna de helft ophoestte. Infrastructuur en veiligheid zijn uiterst belangrijk om een groot internationaal televisie-event met crew, artiesten en pers van over de hele wereld te huisvesten.

De organisator van het Songfestival, de European Broadcasting Union (EBU), stelt hier hele zware en dure eisen aan. „Misschien kunnen de EBU en de andere landen samenkomen en hun middelen inzetten om Oekraïne te helpen om hiervoor te betalen”, stelt de hoofdredacteur van Wiwibloggs voor. „Dat zou de grootst mogelijke terechtwijzing zijn van Vladimir Poetin, door te zeggen dat we ons allemaal hebben verenigd om te laten zien dat Oekraïne bestaat en dat het een toekomst heeft.”

BBC: ‘We gaan niet in op speculatie’

„Het hele doel van het Eurovisie Songfestival is dat Europa samenkomt”, vervolgt Adams. „Het werd opgericht in de nasleep van de Tweede Wereldoorlog en nu leven we ten tijde van een andere oorlog. Als Europa zich nu niet zou verenigen, zou dat het hele doel van Eurovisie echt ondermijnen. Ook moeten we denken aan sponsoring. Ik weet zeker dat veel bedrijven hun naam eraan willen verbinden om dit mogelijk te maken. De omstandigheden zijn zo ongekend dat we het onverwachte kunnen verwachten.”

Het is volgens hem niet ondenkbaar dat een ander land in 2023 gastheer speelt. „Er is sprake van dat de BBC in de rij staat om Eurovisie te hosten. Het is niet publiekelijk bevestigd en ik weet niet of het waar is, maar het gerucht dat we van onze bronnen krijgen, is dat de BBC graag de gastheer zou zijn. Mensen denken dat Sam Ryder op de tweede of derde plaats komt. Als dat gebeurt, is de logica: ‘Als ze zo dicht bij de overwinning komen, laat ze dan hosten.’” Een woordvoerder van de BBC laat in een reactie weten ‘niet in the gaan op speculatie’, maar sluit het gerucht ook niet uit.

Het Songfestival in 2023 wéér naar Rotterdam?

Zou het ook mogelijk zijn dat het Eurovisie Songfestival in 2023 wederom naar Nederland komt? „Ik heb van diverse Nederlanders gehoord dat Rotterdam eventueel ertoe bereid zou zijn om het evenement in 2023 te hosten. Omdat ze dan hun plannen van de voorgaande twee jaar volledig tot uitoefening kunnen brengen”, laat Adams zich ontvallen. Na de winst van Duncan Laurence in 2019 zou het Songfestival het jaar daarop in de havenstad plaatsvinden, maar de 65ste editie van de liedjesfestijn werd geschrapt vanwege de coronapandemie. De show werd een jaar later alsnog opgetuigd in Ahoy, zij het met hevige restricties.

Een woordvoerder van AVROTROS, de omroep die verantwoordelijk is voor de Nederlandse songfestivalinzendingen, laat weten dat ‘AVROTROS op dit moment niet op de zaken vooruitloopt en zich focust op S10 en haar act’. Net als bij de BBC wordt ook hier de mogelijkheid om gastland te zijn niet uitgesloten. Na de winst van Israël in 1979 was Nederland het daaropvolgende jaar gastland. Dit omdat Israël zich uit de competitie terugtrok en niemand anders het evenement destijds wilde het organiseren.

Armenië en Azerbeidzjan in oorlog

Met het uitsluiten van Rusland voor de 66ste editie van het Eurovisie Songfestival schepte de EBU een nieuw precedent. Nooit eerder werd een land uitgesloten vanwege de bezetting van een ander land. Eind 2020 was er nog een even korte als onderbelichte oorlog tussen Armenië en Azerbeidzjan, eveneens met inmenging van Rusland en Turkije. Armenië en Azerbeidzjan mochten in 2021 echter gewoon deelnemen aan het Songfestival.

„Landen in oorlog hebben in het verleden meegedaan aan het Songfestival”, zegt Adams. „In 1993 nam Bosnië en Herzegovina deel. De zanger moest om daar weg te komen ontsnappen aan een belegering, waarbij mensen op hem schoten. Het was destijds een enorm mediaverhaal. Op de avond van de show was er zoveel emotie, maar ze kwamen desondanks niet hoger dan nummer 15. De jury zette de act niet bovenaan. Het is dus geen gegeven dat Oekraïne zal winnen, maar ik denk dat het waarschijnlijk is.”

Na Songfestival-winst Oekraïne terug naar het front

Ongeacht de mogelijk historische winst van Oekraïne op het Eurovisie Songfestival, zal de vreugde voor de bandleden van Kalush Orchestra maar van korte duur zijn. „Ze kregen speciale toestemming om te vertrekken. Maar voor zover we weten moeten ze na het Songfestival terug naar Oekraïne”, verzucht Adams. „Elk van hen is betrokken bij territoriale verdediging, vrijwilligerswerk of het helpen van vluchtelingen. Zo konden ze niet eens repeteren, omdat ze door het hele land verschillende dingen deden. Ze hebben hun verantwoordelijkheden thuis op geen enkele manier genegeerd. Ze begrijpen dat hun missie nu zoveel groter is en dat het Songfestival zo’n groot cultureel platform voor hen is op een moment dat ze exposure nodig hebben. Je zou dus kunnen zeggen dat dit hun oorlogsinspanning is. Door hier te zijn dienen ze hun land en ze doen geweldig werk.”

We hebben Songfestival-organisator European Broadcasting Union bovenstaande vragen voorgelegd, maar we hebben nog geen reactie ontvangen.

S10 overtuigend in juryshow: ‘Als de sterren goed staan, haal ik de finale’