In gewelddadig Colombia op zoek naar ‘het pakje plezier’
Zes recreatieve coke-gebruikers gaan op tv vanaf woensdagavond in The Cocaine Trail op zoek naar de oorsprong van hun lijntje cocaïne.
Hoogopgeleid, millennial (20-35 jaar), in bezit van ‘flitsende’ baan, leeft bewust, eet minder vlees en is dol op yoga en meditatie. Dat is tegenwoordig de gemiddelde Nederlandse cocaïnegebruiker, niet meer de yup van weleer. Millennials gebruiken het witte goedje dat dokters ooit voorschreven als het wondermiddel tegen hysterie, astma en overgewicht.
Cijfers liegen er in ons land niet om. Vorige week nog meldde het Trimbos Instituut in Metro een toename van cocaïnegebruik. 175.000 landgenoten gebruiken naar schatting maandelijks en alleen in Amsterdam al verdwijnen 30.000 lijntjes per dag in de neusgaten. Je coke wordt sneller bezorgd dan een pizza, wordt gezegd. De landelijke recherche en politiek luiden ondertussen de noodklok. De toestroom van coke is groter dan kan worden bestreden en geweld in zowel Nederland als Zuid-Amerika neemt toe.
Schofterige criminaliteit
Moet je je als gebruiker schuldig voelen? Kleeft er bloed aan je handen? Minister van Justitie en Veiligheid Grapperhaus vond onlangs van wel: „Als je gebruikt draag je bij aan die schofterige criminaliteit.” De korpschef van de landelijke politie deelde zijn mening.
Tijd voor een reality docu-serie The Cocaine Trail, vond expert op het gebied van criminaliteit / misdaad Simpel Media. In zes delen is vanaf woensdagavond bij PowNed op NPO 3 (20.30 uur te zien) hoe zes millennials – allen recreatief gebruiker – in Colombia op ontdekkingstocht gaan naar wat er schuilt achter hun pakje plezier. Hét land dat op cokegebied groot gemaakt werd door Pablo Escobar, de drugsbaron die verantwoordelijk was voor 8000 moorden maar ook populair was onder de arme bevolking. Escobar was goed voor een winst van 60 miljoen dollar. Per dag.
Kort door de bocht
Sterre Stikkelorum (26) is een van de zes. De Rotterdamse heeft haar bachelor psychologie in the pocket en werkt als cityhost voor een hip hotel. Het pakje coke is voor haar in het weekend geen onbekende, maar bloed aan haar handen? Daarin ging zij voorafgaand aan de reis niet mee. „Grapperhaus zei het in een emotionele periode volgens mij, maar ik vind het nog altijd. Dat is te kort door de bocht, te gemakkelijk. De gebruiker is slechts deels verantwoordelijk.”
Regisseur Nadia Shah uit Amsterdam maakte de serie in opdracht van Simpel Media. „Maar zelf liep ik al een tijdje met hetzelfde idee. De producent heeft contacten in Colombia en ik de research, kennis en het netwerk van de recreatieve gebruikers. Dat bleek een mooie combinatie.”
Sterre deed om meerdere redenen aan The Cocaine Trail mee. Ze wilde wat doen tegen haar vliegangst, maar vooral: „Ik wil dat het onderwerp cokegebruik bespreekbaar wordt. In mijn omgeving gaat dat wel, maar als ik bijvoorbeeld online reacties op deze serie lees dan is het toch een controversieel onderwerp. Vooral als je je er openlijk over uitspreekt. Alle dingen waar een taboe op rust als het om bespreken gaat – ook seks – vind ik onnodig. Niets hoeft geheim te zijn in mijn ogen.”
Eigenwijze generatie
Nadia wilde de zes vooral hun eigen reis laten maken en is het met Sterre eens. „In mijn omgeving is cokegebruik normaal, maar het gekke is dat er amper over gepraat wordt. Gooi je het onderwerp op, dan wordt het al snel weer genegeerd. Dat terwijl deze generatie diepe gesprekken voert over de maatschappij en wat we allemaal moeten doen om de wereld beter te maken. Ik vind dat bijzonder. Daarom wilde ik zonder een belerend vingertje met de groep op pad gaan om te laten zien wat je in de krant allemaal leest en waar de politiek ons de schuld van geeft. Zij vormen een eigenwijze generatie die eerst dingen wil zien, voordat zij iets geloven.”
De zes millennials zagen in Colombia veel. Ze gingen mee met de speciale drugspolitie bij een inval, bezochten drugsdealers, verslaafden, een journalist die zijn leven nooit zeker is en arme boeren die hun geld – ze kunnen niet anders – verdienen op cocaplantages. „We hebben uiteraard gezien wat je vooraf denkt te weten”, zegt Sterre. „Maar de hoeveelheid ellende, daar ben ik van geschrokken. En van het aantal partijen dat bij cocaïne in het land betrokken is. Dat maakt de situatie zo complex.” Ook Nadia schrok. „Het gaat nog zoveel verder dan dat wat we in de krant lezen. Colombia leeft al vijftig jaar in oorlog, maar na het vredesakkoord in 2016 zou dat voorbij zijn. Dat is het echter niet, helemaal niet zelfs. 80 procent van de Colombianen lijdt onder de kartels. Ik zou het moderne slavernij durven noemen. Insane.”
Legaliseren?
Sterre hoopt mensen die The Cocaine Trail zien, er thuis over in gesprek gaan. „En dat de politiek het oppakt en eventueel met ons gaat praten.” En dan, zou legalisering een eventuele oplossing tegen de criminaliteit in de cocaïnewereld zijn? Sterre: „Ik ben het daar wel mee eens ja, al weet ik niet zeker of legaliseren zomaar mogelijk is. Ik ben in ieder geval voorstander van een bepaalde vorm van reguleren. Het verleden en het heden bewijzen dat hoe het gaat, niet meer kan. Door reguleren krijg je grip op de situatie, want de Nederlandse politie kan het niet aan. Voor Colombia ook, maar ik weet niet of het werkt. We hebben er zóveel geweld gezien.” Nadia: „We hebben een politicus voor de camera gehad die zegt dat legaliseren onvermijdelijk is. Dat is nogal een dingetje. Ik denk ook dat dat zo is. Het zal alleen op internationaal niveau besproken moeten worden. Als alleen Nederland gaat legaliseren, dan lossen we niets op.”