Constance van Amstel Entertainment 22 mei 2018, 09:59

Leestijd: 3 minuten

Jet van Nieuwkerk openhartig over eigen orthorexia

In Niet Gezond Meer onderzoekt Jet van Nieuwkerk het fenomeen orthorexia, een obsessieve fixatie voor gezond eten en sport waar ze zelf tien jaar geleden ook mee kampte.

Waar vader Matthijs het juist liever niét over zichzelf heeft in De Wereld Draait Door, doet dochter Jet van Nieuwkerk precies het tegenovergestelde in haar nieuwe programma Niet Gezond Meer. In drie afleveringen duikt de 28-jarige culinair journaliste, aan de hand van haar eigen ervaringen, in de wereld van ’orthorexia’: het obsessief bezig zijn met gezond eten en sporten. De grote vraag: bestaat het eigenlijk wel? Officieel is het geen erkende eetstoornis, maar veel mensen lijken er wel aan te lijden.

„Tien jaar geleden was ik hier zelf heel erg mee bezig”, vertelt Van Nieuwkerk. „Ik was net als zoveel meiden van die leeftijd een onzekere puber en had ook een laag zelfbeeld. Ik wilde eens kijken wat ik daaraan kon doen en kocht een boek over gezond eten. Dat werkte en toen ben ik erin doorgeslagen. Ook met vriendinnen at ik alleen nog gezond, koos ik de restaurants uit en raakte als ik in paniek niet volgens mijn schema kon eten of sporten.”

Geen alarmbellen

Jet belandt uiteindelijk bij een psycholoog die vaststelt dat er inderdaad iets niet helemaal goed gaat. Een officiële eetstoornis wordt echter niet vastgesteld. „Omdat ik geen ondergewicht had, gingen er in mijn omgeving weinig alarmbellen af. Dat is het ook het gevaarlijke: orthorexia is een eetstoornis die je heel lang bij je kan hebben zonder dat mensen het door hebben. Je kan er fit uitzien, maar niemand die doorheeft dat je van binnen enorm in paniek raakt als je een sportles over moet slaan.”

Ja! Iets met een spijker en een kop! #orthorexia #rtlln

— Ellen (@ellen_ehv) May 21, 2018

Veel mensen uit de medische- en voedingswereld weten inmiddels wat er bedoeld wordt met orthorexia. Toch is het nog steeds geen erkend ziektebeeld. Dat moet volgens Van Nieuwkerk zo snel mogelijk veranderen. „Ik streef ernaar dat het een erkende ziekte wordt, want pas dan kan het ook gediagnosticeerd worden en – eigenlijk het belangrijkst – kan hulp worden vergoed. Een huisarts kan je wel naar een diëtist sturen, maar die kan mensen met orthorexia niet helpen. Het obsessief met eten bezig zijn is niet het probleem, maar het gevolg ergens van. Een huisarts moet weten waar hij mensen die om hulp komen vragen naartoe moet sturen.”

Hoewel er tien jaar geleden in de tijd dat Van Nieuwkerk ziek was nog niet zoveel gebeurde op social media, denkt ze wel dat het van grote invloed is op de eetstoornis. „Ik heb het idee dat het nu nog vaker voorkomt. Mensen jutten elkaar op met plaatjes van zichzelf in de sportschool. Stilstaan bij hoe wel social media gebruiken kan al helpen. In het programma praat ik daarover met een expert, die raadde me aan om alleen nog mensen te volgen waar ik echt blij van word. Ik heb zeker vijftig mensen ontvolgd, voornamelijk modellen. Natuurlijk vind ik ze mooi en inspirerend, maar een stemmetje in mijn hoofd zegt ook: jij hebt dit niet. Al die mensen die in hun nakie op Instagram staan heb ik eruit geflikkerd met het idee: voor wie doe ik dit eigenlijk?’

Inmiddels gaat het weer goed met Jet, ze eet nog steeds gezond, maar dan echt alleen omdat ze nou eenmaal lekker vindt om gezond te eten. „Ik eet bewust, maar gezond. Ik bestel graag een salade en een muntthee, maar ik raak niet meer in paniek als het er niet is.”

Niet gezond meer. Vanaf woensdag 23 mei elke week om 21.05 uur op NPO3