The Last Jedi nieuw hoogtepunt in Star Wars-saga
LET OP: DIT ARTIKEL BEVAT SPOILERS
Star Wars: The Last Jedi
Genre: Actie, avontuur, fantasy
Regie: Rian Johnson
Met: Adam Driver, Daisy Ridley, John Boyega, Mark Hamill en Andy Serkis
Waardering: 4 van de 5 ballen
LET OP: DIT ARTIKEL BEVAT SPOILERS
‘I need help.’ Dat zegt Rey, een van de boeiendste personages uit de nieuwe Star Wars-reeks, aan het begin van The Last Jedi. Ze staat tegenover een Jedi-legende van vroegere tijden, de held van de originele Star Wars-trilogie (1977-1983): Luke Skywalker. Inmiddels heeft Skywalker zich teruggetrokken, verbitterd en alleen; deze last Jedi slijt zijn dagen op een afgelegen eiland, waar hij ‘s avonds de vissen eet die hij overdag vangt, en verder vooral wacht tot hij in anonieme stilte kan sterven.
Maar Rey heeft zijn hulp nodig. Dringend. Meer nog: ze heeft hoop nodig, niet alleen omdat ze wil leren hoe ze een Jedi kan worden en dus bedreven kan raken in de kunsten van het mythische lichtzwaard, maar ook namens de rebellen waarvan ze in de vorige film The Force Awakens (2015) zo’n belangrijk onderdeel is geworden. Al tijden strijden ze gezamenlijk tegenover het dominante, gewelddadige First Order dat het sterrenstelsel definitief in zijn greep wil krijgen. En de rebellen worden daarbij steeds verder weggedrukt. Het is hunkeren naar hoop. Naar licht, om in de Star Wars-terminologie te blijven, dat tegenover de kracht van The dark side kan worden geplaatst.
Hoogste versnelling
En daar, met Rey die om Lukes hulp smeekt, met de moeizaam strijdende rebellenvloot, begint The Last Jedi. Wat volgt: tweeënhalf uur actie in de hoogste versnelling. Soms is het vooral vermakelijk, soms werkelijk verrassend; het ene moment voelt The Last Jedi aan als een onvervalste actiefilm, het volgende wordt er wel erg opzichtig gehengeld naar ontroering – er vloeien bijzonder veel tranen, meer dan in elke eerdere Star Wars-film. Daarnaast zijn enkele scènes erg vet aangezet of voelbaar gemaakt met het oog op jong publiek en merchandise, een stuk meer dan bij de oorspronkelijke trilogie. Maar je bent bereid regisseur Rian Johnson elke kleine misstap te vergeven, omdat het grote geheel zo doordacht aanvoelt: The Last Jedi is elegant en stijlvol, af en toe aangenaam zelfrelativerend ook, en er wordt geacteerd op het allerhoogste niveau (met een uitblinkende Adam Driver als schurk Kylo Ren). En steeds wanneer het verhaal even dreigt in te zakken, dient zich een wending aan die het hele verhaal nieuwe vaart en kracht geeft.
Verlekkerd
Toen Disney het Star Wars-universum twee jaar geleden herlanceerde met The Force Awakens, was de grote prestatie niet zozeer dat die film afzonderlijk overtuigde, maar vooral dat twee werelden zo vloeiend werden vermengd: enerzijds het klassieke Star Wars-universum met oude, wat gedateerde helden en anderzijds een nieuwe lichting jonge personages. In The Last Jedi wordt die lijn krachtig doorgezet: fans van het eerste uur zullen verlekkerd kijken naar deze verzameling welbekende decors, karakters en stopwoordjes, terwijl de film wederom bijzonder toegankelijk is voor een nieuw publiek. Sterker nog, je zou kunnen zeggen dat nieuwe verhalen en jeugdige personages, met Rey voorop, het heft in dit deel definitief in handen krijgen.
En daar gaat de film thematisch ook vooral over: het doorgeven of doorbreken van oude gewoontes. Van hulp, ook. Van hoop. En van kleine symbolen die vroeg of laat grote betekenis kunnen krijgen. Bijzonder knap, hoe dat allemaal wordt verweven in zo’n soepel geheel. Het kan haast niet anders of The Last Jedi betekent een nieuw hoogtepunt binnen de toch al zo succesvolle franchise.
Thomas Heerma van Voss