Mario Wisse Entertainment 29 nov 2017, 07:34

Leestijd: 4 minuten

Kom Terug van Spinvis: van sms’je tot soundtrack

‘Reis ver, drink wijn, denk na, lach hard, duik diep, kom terug’, citeerde Griet Op De Beeck Spinvis in haar succesvolle debuutroman Vele Hemels Boven De Zevende. Nu is het boek verfilmd – deze week in de bios – en verzorgde wie anders dan diezelfde Spinvis de soundtrack.

De magische strofe komt uit het liedje Kom Terug, dat behalve in de roman ook een belangrijk liedje in de verfilming werd. „Door dat citaat in het boek was de connectie tussen het liedje en het verhaal natuurlijk gemaakt”, zegt Erik de Jong, zoals Spinvis in het dagelijks leven heet. „Maar ze hadden voor de filmmuziek ook best voor iemand anders kunnen kiezen, hoor.”

Maar hij is blij dat ‘ze’ dat niet gedaan hebben. Vele Hemels Boven De Zevende-regisseur Jan Matthys bleek net als Op De Beeck, die het zelf het scenario schreef, fan van de 56-jarige liedjesmaker uit Nieuwegein.

Behalve Kom Terug staan er nog veertien composities van Spinvis op de soundtrack van Vele Hemels. De grootste uitdaging bij het maken van de muziek voor een film is volgens De Jong proberen om de emotie niet aan te dikken. „Als je dat doet voelt de kijker zich onderschat. Tenminste, dat heb ik altijd. Aan de andere kant moet je er ook niet bang voor zijn, want het is wél filmtaal. Je moet wel worden meegenomen. Daar moet je de balans in vinden. Ik hoop dat ik dat goed heb ingeschat.”

Matthys en hij praatten voordat De Jong aan de klus begon over hun favoriete films en soundtracks. „Een van mijn lievelingsfilms is No Country For Old Men en daar zit helemaal geen muziek in. De belangrijkste vraag vind ik dan ook eigenlijk: móet er wel muziek bij een bepaalde scène? Is stilte niet veel indrukwekkender? Bij stilte geef je de kijker vaak meer ruimte om te voelen. Muziek moet wel iets toevoegen. Soms stuurde Jan me scènes die ik terugstuurde omdat ik vond dat er niks bij moest. Bij andere scènes stond ‘geen muziek’ genoteerd terwijl ik vond dat daar juist wél iets bij moest.”

Erotische scène

De maker van filmmuziek moet bereid zijn het ego opzij te zetten. „Als Spinvis heb ik mijn eigen rijk maar als ik muziek maak voor een film ben ik ondergeschikt. Je moet als filmcomponist beseffen dat de eindregie niet bij jou ligt. Ik heb bijvoorbeeld een strijkkwartet geschreven voor een erotische scène die de film helemaal niet heeft gehaald. Als ik de film zie begrijp ik dat ook. Het is niet dat de muziek niet goed zou zijn, het is gewoon een andere montage geworden.”

De Jong kent Op De Beeck een beetje. Hij ontmoette haar voor het eerst toen ze nog als journalist werkte. „Dat was in de Efteling. Ze wilde me interviewen en vroeg waar ik geïnterviewd wilde worden. Het gesprek zou over fantasie, jeugd en verbeeldingskracht gaan dus de Efteling leek me een toepasselijke plek. Het was heel leuk. Of we in de Python zijn geweest? Nee, maar we hebben wel op de paddenstoelen en in de draaimolen gezeten.”

Dertig seconden

De Jong vertelt dat het refrein van Kom Terug, het liedje waar de succesvolle Vlaamse schrijfster zo van onder de indruk was, ooit begon als een sms’je dat hij stuurde naar iemand die op vakantie ging. „Binnen dertig seconden was het geschreven en verzonden. Later ben ik ermee verder gegaan omdat ik het, met telkens die twee woorden en die gebiedende wijs heel muzikaal vond klinken.”

Sindsdien duikt het dus overal op. „Het verscheen al heel snel op geboortekaartjes en rouwadvertenties. In een café kwam er een keer een meisje naar me toe dat het in haar hals had laten tatoeëren. Er ís iets met dat liedje. Iedereen hoort er iets anders in. Iedereen zegt: het gaat over mij. Gisteren ook weer, komen er na een show in Utrecht oudere mensen naar me toe om te vertellen dat hun zoon op wereldreis is geweest en dat ze de hele tijd Kom Terug hebben gedraaid terwijl hij weg was. Dan kan ik wel huilen en denk ik: hoe is het mógelijk! Ik voel me een soort medium; dat liedje is niet van mij en ik heb het niet zelf gemaakt, het waaide dertig seconden door me heen.”

Vele Hemels Boven De Zevende is vanaf morgen in de Nederlandse bioscoop te zien. Het liedje Kom Terug van Spinvis staat op diens album Tot Ziens, Justine Keller uit 2011 dat uitwkam bij Excelsior en te beluisteren is via streamingdiensten als Spotify.