Erik Jonk Entertainment 28 jun 2017, 10:57

Leestijd: 3 minuten

Overal lof voor ‘Nederlands’ supervarken Okja

Genetisch gemanipuleerd is ie, zwaar en een enorm gevaarte. Aandoenlijk is hij echter net zozeer, het langverwachte filmvarken Okja. Langverwacht, omdat het digitale supervarken luid bejubeld is door critici die de avonturenfilm al zagen; langverwacht omdat Okja nogal voor wat ophef zorgde (zie verderop); en langverwacht omdat hij uit de koker komt van een Nederlander, visuel effects-grootheid Erik-Jan de Boer.

Film voor abonnees

Okja is een film van Netflix (vanaf woensdag te zien) en dus niet in de bioscoop te zien. In deze ‘abonneefilm’ zien we de vriendschap tussen dat genetisch gemanipuleerde varken en Mija, een Koreaans plattelandsmeisje dat Okja grootbracht. Omdat het dier zo bijzonder is – zijn geweldige smaak en milieuvriendelijke kenmerken zouden een revolutie voor de veehouderij zijn – wil een multinational Okja ontvoeren. Het supervarken belandt in de drukte van de grote mensen-wereld, maar vooral verstrikt in een web van commerciële hebzucht en dierenactivisme. Kortom, hij moet maar snel naar zijn leventje met Mija terug.

Voor zo’n niet bestaand varken had regisseur Bong Joon-ho een topper op het gebied van animatie nodig. Hij kwam bij onze landgenoot Erik-Jan de Boer terecht, een grote naam in Hollywood. De Boer had zich bewezen met de tijger uit Life of Pi, waarmee hij vier geleden een Oscar op de schoorsteenmantel kon zetten. Op de wereldpremière in Cannes wijdde Joon-ho vijf minuten aan het werk van De Boer. Zonder De Boer was Okja er nooit geweest, was de strekking. De geboren Amsterdammer (50) is sinds 1996 actief in Hollywood waar hij nu werkt als animation director voor Method Studios. Hij werkte ook voor films als Speed 2, De Kronieken van Narnia en The A-Team.

Joon-ho en De Boer werkten nauw samen. De Boer moest vorig jaar bij elke opname aanwezig zijn. Dat was – in Seoel, New York en Vancouver – ook wel nodig, vindt de geprezen Nederlander zelf. De acteurs, waaronder Tilda Swinton, Paul Dano, Ahn Seo-hyun en Jake Gyllenhaal, moesten continu acteren met een joekel van een varken dat er helemaal niet was. ,,Er zit een scene in waarin Okja door een groep mensen in een kooi wordt geduwd”, noemt De Boer als voorbeeld.,,Dan moeten die acteurs dus hun handen op de juiste plek zetten, en de juiste krachtsinspanning veinzen voor zo’n gigantisch varken. De choreografie moet perfect en synchroon zijn; je kan na het digitaal intekenen van het dier de scene niet nog een keer overdoen.” Wat dat betreft was Life of Pi wat gemakkelijker: ,,Het voordeel van de tijger in Life of Pi was dat mensen juist proberen zo ver mogelijk bij hem vandaan te blijven.”

25 varkens

De Boer maakte niet één varken, maar 25. Groot, klein, licht, zwaar en soms maar als een ‘stukje’ varken, als dat lichaamsdeel als computeranimatie in beeld moest verschijnen. Dat lukte prima, zo moeten we geloven van de genoemde critici. Dat geldt ook voor de interactie tussen dier en meisje. De Boer: ,,In dit verhaal is het cruciaal dat de relatie tussen Okja en het meisje Mija geloofwaardig is. Als dat niet uit de verf komt, werkt de hele film niet.”

Rellen rond Okja

Okja heeft niet alleen bewondering opgeleverd, maar ook rellen. Tijdens de wereldpremière op het filmfestival van Cannes liepen mensen boos de bioscoop uit toen een Netflixlogo in beeld verscheen. Duidelijk was namelijk dat Okja niet in de bioscopen zou verschijnen, maar exclusief voor Netflixabonnees is. Misschien trekt de film nu wel meer publiek dan in de bios het geval zal zijn, maar velen menen ook te (kunnen) claimen ’dat een film nu eenmaal op het grote witte doek hoort’. Hoe dan ook, Filmfestival Cannes bedacht direct een nieuwe regel: wil je in 2018 in Cannes gedraaid worden, dan draai je ook in de bioscoop.

Toch kans

Zuid-Korea kreeg als een van de weinige landen wel de kans om Okja in de bios te brengen. Exploitanten lieten die kans, ondanks hun eigen populaire regisseur Bong Joon-ho, aan zich voorbij gaan. Als je de film ook op Netflix kunt bekijken, dan heeft het draaien in de bios geen zin, was de reden.