Elfie Tromp Opinie 6 jul 2017, 06:31

Leestijd: 2 minuten

Bijverdienen in de bijstand

Ik studeerde af en had alleen maar schulden. Het was 2009, crisis, en niemand zat op een jonge toneelschrijver te wachten. Ik had dromen, maar wist niet hoe die waar te maken. Overal waar ik kwam, kreeg ik dichte deuren te zien.

Steeds als ik hoor over de bijstand, denk ik: daar had ik in kunnen zitten. Deze week werd het experiment waarin bijstandsgerechtigden parttime mogen ondernemen afgebrand aan de tafel van Jinek. De talkshowhost en Jan Smit trokken tegen Jette Klijnsma van leer.

„Als ik jong was zonder werk, zou ik dit ook gaan doen, ging ik gewoon lekker thuis liedjes schrijven in de bijstand”, aldus Jan.

Wat Jan niet begrijpt is dat ondernemen meer is dan lekker liedjes schrijven. Het is ook: een ondernemersplan schrijven, een netwerk opbouwen, klanten vinden, je administratie bijhouden, onderhandelen, vergaderen en meer van dit soort heerlijke tijdbestedingen die tijd kosten om onder de knie te krijgen. Dat zal hij niet weten, want hij heeft daar ongetwijfeld mensen voor in dienst. Zodat hij, jawel, lekker liedjes kan schrijven. We vergeten hoeveel privileges we hebben als we over anderen oordelen.

Destijds telde ik wel mijn zegeningen; ik had een fijne familie die, waar het nodig was, kon bijspringen, ik woonde in een stad waar veel horeca, dus baantjes waren, ik had een vlotte babbel, durfde nieuwe dingen aan te gaan, was geen alleenstaande moeder en kon dus op onheilzame tijden werken. Dat is niet iedereen gegeven. Mijn carrière begon als sauspomper bij Hotel New York (die bakjes mayo en remoulade? Ja, die worden door iemand volgepompt). Aan mijn eigen werk kwam ik niet toe. Een verkwisting van talent, zegt u? Volgens Jinek was dat precies wat ik moest doen.

„Ik heb ook weleens gekke dromen gehad”, zegt Jinek vol venijn over een jonge vrouw die vanuit de bijstand een bedrijf is begonnen. „Soms is de realiteit anders dan je droom.”

Er zijn talloze voordelen in onze samenleving ingebouwd voor ondernemerschap. Hele industrieën worden gestimuleerd met subsidie, zodat zij kunnen floreren. Ik volgde bij de Kamer van Koophandel en de gemeente trainingen in elevator pitches en boekhouding. Ik werd hier geen betere schrijver van. Wel iemand met net iets meer bewustzijn van hoe de wereld van het geld draait.

Acht jaar later kan ik leven van mijn droom: ik schrijf. Dat heeft een tijd geduurd. Zonder die zakelijke trainingen en het uitproberen van het ondernemerschap, had ik waarschijnlijk nog steeds aan de sauspompen gestaan met dromen die zuurder waren geworden dan de mosterd die ik uitserveerde.