Anne-Fleur Pel Nieuws 21 okt 2015, 06:36

Leestijd: 2 minuten

Spugen op ov-personeel niet langer ongestraft

Reizigers die ov-personeel in Amsterdam bespugen, blijven niet meer onbestraft. Stadsvervoerder GVB zet spuugkits in om dna-materiaal te verzamelen uit het speeksel. Bij een dna-match volgt straf, zonder match volgt registratie in de dna-databank.

Op 1 oktober is een proef van een half jaar begonnen in samenwerking met politie en Openbaar Ministerie (OM). „Spugen wordt door het ov-personeel ervaren als een van de meest vernederende vormen van agressie”, zegt Mireille Muller van GVB. „Het is vernederend, asociaal en strafbaar. De impact op onze medewerkers is groot.”

Weinig aangiftes

Bijna de helft van de medewerkers in bus, tram en metro zegt wel eens slachtoffer te zijn geweest van dreigementen en treitergedrag, waaronder spugen. In 2013 waren er 43 meldingen van spugen, vorig jaar 28. Volgens Muller strookt dit echter niet met de werkelijkheid. ‘Duidelijk is dat het aantal geregistreerde meldingen lager ligt dan het werkelijke aantal omdat niet ieder slachtoffer dit meldt. Niet iedereen heeft het vertrouwen dat er iets met de melding gedaan wordt. Dat idee willen we wegnemen.”

De spuugkit wordt ook in Engeland gebruikt. Foto: West Midlands Police

Vaak is de dader er al vandoor voordat veiligheidsmedewerkers kunnen ingrijpen. Met de spuugkit heeft GVB, politie en justitie een extra opsporingsmiddel in handen. „Wij hopen dat er een preventieve werking van uit gaat, omdat de pakkans met het achterlaten van dna wordt vergroot”, zegt Muller. „In Engeland is na de introductie van de dna-kit in het ov het aantal spuugincidenten drastisch afgenomen. Zodra duidelijk is dat spugen niet onbestraft blijft, wordt het minder.”

Spuugkit

Wanneer een medewerker is bespuugd, komt het ov-zorgteam met de spuugkit om het speeksel veilig te stellen. Zij zijn hiervoor opgeleid door een forensisch expert. In de spuugkit zit een wattenstaafje, plastic houder en handschoenen.

Dna-databank

„Bij de aangifte bij de politie wordt het buisje met dna bijgevoegd”, legt Franklin Wattimena van het OM in Amsterdam de procedure uit. „Verilab bekijkt vervolgens of er dna aan het speeksel onthaald kan worden, waarna het NFI (Nederlands Forensisch Instituut) kijkt of er een match te vinden is in de dna-databank.”

Bij een positieve match wordt de verdachte uitgenodigd op het politiebureau. De officier van justitie besluit aan de hand van de aangifte met dna en eventuele camerabeelden of er tot strafrechtelijke vervolging wordt overgegaan. Wattimena: „Een straf voor belediging van een persoon met een publieke taak, en daar valt spugen ook onder, kan oplopen tot drie maanden celstraf of een boete van 4000 euro.”

Gegevens bewaard

Als er geen dna-match is, wordt het dna-profiel opgeslagen in de databank. „Deze gegevens worden 12 jaar bewaard”, zegt Wattimena. „We gaan ervan uit dat hier ook een afschrikkende werking vanuit gaat.”